Sốc: 3/4 bác sĩ đa khoa vẫn kê sai đơn thuốc kháng sinh

Số liệu thống kê cho thấy, số lượng các bác sĩ đa khoa kê sai đơn thuốc kháng sinh đang ngày càng tăng cao mặc dù yêu cầu sử dụng thuốc của bệnh nhân đang ngày một giảm xuống.

Thuốc kháng sinh không có tác dụng chống lại virus cảm cúm, nhưng từ lâu các bác sĩ vẫn biện hộ rằng bệnh nhân buộc họ kê toa thuốc bất chấp những lời cảnh báo từ bác sĩ.

Mới đây, tổ chức nghiên cứu Nesta đã thực hiện một cuộc khảo sát trên 1.000 bác sĩ. Kết quả thật bất ngờ khi nghiên cứu chỉ ra rằng, có 76% bác sỹ đã vẫn kê thuốc kháng sinh cho bệnh nhân dù họ không chắc chắn bệnh gây ra là do vi khuẩn, tăng 2% so với năm 2014. Ngược lại, số bệnh nhân yêu cầu kê thuốc kháng sinh giảm từ 40% xuống còn 31% trong cùng thời kỳ.

Thuốc kháng sinh diệt được vi khuẩn nhưng không có tác dụng với virus. Ảnh minh họa

Tiến sĩ Clare Chandler, Giám đốc trung tâm kháng khuẩn AMR tại Trường Y học Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London, cho biết: "Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc kê thuốc kháng sinh của bác sĩ nghiêng về lý do họ không chắc chắn trong chẩn đoán hơn là do yêu cầu trực tiếp từ bệnh nhân".

Hiện có khoảng năm ngàn người Anh tử vong hàng năm vì kháng sinh đã trở nên vô dụng đối với một số bệnh nhiễm trùng. Các chuyên gia dự đoán trong vòng 30 năm nữa, sẽ có nhiều bệnh nhân chết vì thuốc kháng sinh hơn là tổng số bệnh nhân chết vì ung thư và tiểu đường.

Theo hướng dẫn của Viện Y tế và Chăm sóc Sức khỏe Quốc gia (NICE) của Anh, khi gặp những bệnh có triệu chứng mơ hồ như nhiễm trùng đường hô hấp trên, các bác sĩ được khuyến khích trì hoãn kê thuốc kháng sinh cho đến khi các triệu chứng trở nên rõ rệt hơn.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng thực tế có hơn ¾ bác sỹ vẫn theo nguyên tắc “thận trọng hơn là mạo hiểm” khi gặp các triệu chứng bệnh không rõ ràng.

Khoảng 37 % các bác sĩ điều trị được khảo sát cho biết họ đã kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị bệnh nhiễm virus dù biết rằng nó sẽ không có tác dụng.

Tháng trước, Hiệp hội y tế công cộng Anh (PHE) đã đưa ra chiến dịch "Giữ hiệu quả hoạt động thuốc kháng sinh", cảnh báo rằng các bệnh nhân dùng thuốc kháng sinh khi không cần thiết sẽ khiến họ có nguy cơ nhiễm trùng nặng hơn hoặc lâu hơn.

Chiến dịch cũng được quảng bá rộng rãi trên các kênh truyền thông. Trong đó có một quảng cáo trên truyền hình với hình ảnh các viên thuốc kháng sinh đang nhảy múa và ca hát rằng: “Khi bạn cảm thấy mệt mỏi bởi thời tiết, đừng nghĩ rằng chúng tôi có thể làm bạn khá hơn”.

3/4 bác sĩ đa khoa vẫn kê sai đơn thuốc kháng sinh.

Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực trên, cuộc khảo sát mới đây vẫn cho thấy, 1/4 người dân Anh vẫn nghĩ rằng thuốc kháng sinh có thể chống lại bệnh do virus gây ra. Cuộc khảo sát cũng phát hiện ra rằng, số bệnh nhân điều trị kháng sinh dù không có đơn của bác sĩ tăng từ 3% lên 8%.

Chính phủ Anh muốn các bác sỹ đa khoa cắt giảm 50% thuốc kháng sinh vào năm 2020.

Giáo sư Dame Sally Davies, Giám đốc Y khoa Anh, cho biết: "Các loại siêu vi khuẩn có khả năng kháng thuốc đã giết chết hàng trăm ngàn người trên khắp thế giới, và vấn đề này đang trở nên tồi tệ hơn. Mặc dù, vấn đề này đang nhận được rất nhiều sự quan tâm nhưng vẫn chưa có những hành động thiết thực để giải quyết. Chúng ta cần tăng tốc lên."

Trong khi đó, theo ông Daniel Berman, Giám đốc Kinh tế của Nesta, việc kê đơn thuốc kháng sinh không cần thiết quá mức là một trong những yếu tố chính dẫn đến sự tăng trưởng các chủng kháng khuẩn.

"Chúng ta cần các công cụ chẩn đoán chính xác để đảm bảo thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng khi cần và dùng đúng loại trên toàn cầu", ông Daniel Berman cho biết thêm.

Việc kê đơn thuốc kháng sinh không cần thiết là một trong những yếu tố chính dẫn đến sự tăng trưởng các chủng kháng khuẩn.

Nghiên cứu trên được công bố vào ngày kỉ niệm thứ ba của giải thưởng Longitude Prize. Được công bố vào năm 2015, giải thưởng trị giá 10 triệu bảng (tương đương 15 triệu USD) này giành cho những ai có thể đưa ra một phương pháp kiểm tra đơn giản, chính xác để phân biệt giữa bệnh do virus và bệnh do vi khuẩn gây ra. 

Nguyên thủy, Longitude Prize là giải thưởng được Chính phủ Anh đưa ra năm 1714 để giải quyết “vấn đề kinh độ”. Bởi vào đầu thế kỷ 18, Anh đã bị mất nhiều tàu thuyền trên biển vì không xác định được chính xác kinh độ. Giải thưởng Longitude Prize ra đời để khuyến khích tìm ra “kinh độ” thích hợp trong ngành y. Nói cách khác, tìm hướng đi đúng đắn để hạn chế thiệt hại do kháng thuốc kháng sinh gây ra. Longitude Prize được ví như giải X Prize do Nesta, một tổ chức phi lợi nhuận điều hành.

Hiện nay, đã có 250 nghiên cứu nằm trong danh sách xét duyệt. Giải thưởng sẽ được trao vào cuối năm 2019.

Theo khampha