Thực phẩm nhuộm màu, nguy cơ ngộ độc dịp Tết

Nỗi lo phẩm màu độc hại

Phẩm màu thực phẩm là một nhóm những chất có màu được dùng làm phụ gia thực phẩm, để tạo ra hoặc cải thiện màu sắc của thực phẩm, nhằm làm tăng tính hấp dẫn của sản phẩm. Nếu sử dụng tùy tiện, không đúng chủng loại, không đảm bảo độ tinh khiết và không đúng liều lượng thì phẩm màu sẽ là tác nhân gây ra nhiều loại bệnh cho người sử dụng.

Mới đây, Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận một bệnh nhi bị tan máu cấp rất nặng do nhiễm độc. Nguyên nhân được cho là xuất phát từ món thịt bò khô tự làm có sử dụng một loại phẩm màu không rõ nguồn gốc. Thực tế cho thấy, việc lạm dụng phẩm màu không nằm trong danh mục cho phép để chế biến thực phẩm, gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của người tiêu dùng.

Trên thị trường hiện nay, phẩm màu có hai loại, theo đó phẩm màu tự nhiên là các chất màu được chiết suất ra hoặc được chế biến từ các nguyên liệu hữu cơ (thực vật, động vật) sẵn có trong tự nhiên. Nhóm phẩm màu có nguồn gốc tự nhiên có nhược điểm là độ bền kém, sử dụng với lượng lớn nên giá thành sản phẩm cao.

Phẩm màu tổng hợp hóa học là các phẩm màu được tạo ra bằng các phản ứng tổng hợp hoá học. Các phẩm màu tổng hợp thường đạt độ bền màu cao, với một lượng nhỏ đã cho màu đạt với yêu cầu đặt ra, nhưng chúng có thể gây ngộ độc nếu dùng loại không nguyên chất, không được phép dùng trong thực phẩm.

Bộ Y tế đã lên danh mục 21 chất màu (gồm 11 chất màu tự nhiên, 10 chất màu tổng hợp) được phép sử dụng trong thực phẩm. Việc quy định chất tạo màu vô cùng nghiêm ngặt, theo đó, nhà sản xuất chỉ được sử dụng các loại màu thực phẩm đã được cơ quan chức năng cho phép.

Trên thực tế nhiều vụ ngộ độc thực phẩm đã xảy ra do sử dụng các chất màu này. Đơn cử như Rhodamine B là hóa chất phẩm màu chỉ sử dụng để nhuộm, cấm dùng trong thực phẩm vì chúng gây hại cho gan, thận, có thể dẫn đến ung thư. Thế nhưng, cơ quan chức năng từng phát hiện loại phẩm màu này được sử dụng trong chế biến hạt dưa, tương ớt, sa tế...

Tăng cường lấy mẫu và kiểm nghiệm nhanh

Để tăng cường kiểm soát chất lượng thực phẩm cũng như bảo đảm sức khỏe cho người tiêu dùng, đại diện Sở Y tế Hà Nội cho biết, cùng với việc tăng cường kiểm tra đột xuất tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm trước, trong và sau Tết Nguyên đán Mậu Tuất, TP Hà Nội đã bố trí 5 xe kiểm nghiệm nhanh về thực phẩm.

Khi các đoàn thanh tra, kiểm tra tiến hành kiểm tra cơ sở, nếu phát hiện sản phẩm nghi có sử dụng phụ gia thực phẩm, phẩm màu không có trong danh mục cho phép thì sẽ tiến hành lấy mẫu và kiểm nghiệm nhanh tại chỗ. Việc kiểm tra ngay tại chỗ sẽ giúp loại bỏ được những thực phẩm không bảo đảm an toàn, sớm đưa ra cảnh báo cho người tiêu dùng.

Để phòng ngừa ngộ độc thức ăn và các bệnh liên quan đến thực phẩm, các bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không ăn những thức ăn không rõ nguồn gốc, đặc biệt không ăn những thức ăn có phẩm màu lòe loẹt, bắt mắt. Tết nguyên đán sắp đến cũng là thời điểm mà các vụ ngộ độc thực phẩm, các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa gia tăng. Đặc biệt với trẻ em, rất nhạy cảm với những thức ăn không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, thậm chí rất dễ bị ngộ độc nguy hiểm đến tính mạng.

Đồng thời, khi có biểu hiện bất thường, cha mẹ nên nhanh chóng đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và chữa trị kịp thời, không chủ quan để ở nhà theo dõi và tự ý cho trẻ dùng thuốc khiến tình trạng bệnh tăng nặng, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.