Giáp tết, gà vịt lậu đua nhau xuống đường

Việc mua bán, vận chuyển gà vịt tại TP.HCM diễn ra ì xèo trong cái lạnh bất thường cuối năm, là điều kiện bệnh dịch gia súc, gia cầm tái bùng phát...

Náo nhiệt chợ gà... chạy

Đến hẹn lại lên, các điểm bán gà vịt lậu đua nhau bày hàng ra lề đường, vỉa hè. Thoáng thấy bóng lực lượng liên ngành, dân buôn dùng điện thoại báo động cho nhau, rồi ôm gà, vịt sống chạy táo tác.

Khu vực rạch Cầu Sa - đường Phan Văn Đối, nơi giáp ranh giữa xã Bà Điểm, H.Hóc Môn và xã Vĩnh Lộc A, H.Bình Chánh nhiều năm nay trở thành điểm tập kết, buôn bán gia cầm chưa qua kiểm dịch. Dưới tấm bảng to tướng “Cấm mua bán gia cầm sống, kinh doanh sản phẩm gia súc, gia cầm không đúng quy định” là hàng trăm con gà, vịt, chim bồ câu nằm la liệt.

Thấy chúng tôi rảo quanh, một người đàn ông nhanh miệng chào hàng: “Gà không cô, gà ta nè”. Khi tôi hỏi: “Gà vịt có kiểm dịch không?”, ông này liếc xéo: “Không mua thì thôi, kiểm tra hả?”. Đây là cách nói quen thuộc, bởi lượng gia cầm được các mối lái mang về đây đều không qua kiểm dịch.

Dọc đường Phan Văn Đối dẫn đến chợ Vĩnh Lộc (thuộc xã Vĩnh Lộc A, H.Bình Chánh), chúng tôi ghi nhận có gần 10 điểm công khai bày bán gà vịt sống, có điểm trưng bảng to “nhận đặt gà cúng tết với số lượng lớn”. Đặc biệt, gần khu vực chợ Vĩnh Lộc, cách trụ sở UBND xã Vĩnh Lộc A chỉ hơn 100m, gà vịt sống được bày bán la liệt. Một người bán hàng ở đây cho biết, dù sợ lực lượng chức năng kiểm tra, nhưng gần tết khách mua đông, họ liều bày gà vịt ra bán, nếu đoàn kiểm tra tới thì... hú nhau chạy.

Khu vực rạch Cầu Sa vẫn là điểm bán gà vịt sống quy mô lớn

Từ Q.Thủ Đức về Q.12, trên nhiều tuyến đường như Xa lộ Hà Nội, Kha Vạn Cân, Quốc lộ 1A, Lê Văn Khương, Nguyễn Ảnh Thủ… nhiều tốp chở vài cặp gà vịt bằng xe máy, xe đạp đứng bên đường như kiểu đang dừng chân nghỉ mệt.

Một chị bán hàng xách con gà lên nói: “Mua thử ăn một lần, ngon thì mai mốt trở lại ủng hộ em. Cho em địa chỉ, nếu gần thì em giao hàng tận nơi”. Hỏi chị sao không để hàng nhiều nhiều cho khách lựa, chị kêu: “Trời, bộ cô không thấy mấy ông kiểm dịch đang quần quá trời đất sao? Có hai con mà ôm chạy còn không kịp”.

Một điểm bán gà vịt nổi tiếng được báo cáo “đã bị xóa sạch” là chợ gà Phạm Văn Bạch (P.15, Q.Tân Bình) ngay hông sân bay Tân Sơn Nhất gần đây cứ chập tối lại xuất hiện một chiếc “xe dù” chở chim, gà tới bán. Nếu có "động", người bán sẽ lên xe chạy. Cách đó không xa, dọc các tuyến đường Phan Văn Hớn, Dương Công Khi thuộc xã Xuân Thới Thượng, H.Hóc Môn, cũng có cả chục điểm buôn bán gà vịt nhỏ lẻ và sẵn sàng giết mổ tại chỗ theo yêu cầu của khách.

Chiều 26/1, có mặt tại chợ Phạm Văn Hai, một nơi được xem là “thủ phủ gà” của khu vực Tân Bình, Phú Nhuận, chúng tôi chứng kiến cảnh nhộn nhịp. Trên đoạn đường Đinh Điền cuối chợ, gà vịt kêu quang quác, mùi tanh tưởi bốc lên dưới trời nắng.

Vẫn vô tư bày bán gà ở gầm cầu Chợ Cầu (phía P.12, 14, Q.Gò Vấp, TP.HCM)

Mỗi hàng gà có từ 10 tới 30 sọt chứa gà mái dầu, gà trống, gà cựa, gà nòi, gà ác lông trắng... Khách gật đầu con nào, gà được ném chúi ngay vào một trong những chiếc phễu; người cắt tiết sẽ lôi cổ gà ra khỏi đáy phễu, cắt nhoay nhoáy. Gà cắt tiết xong, được ném vào nồi nước sôi rồi quăng vào thau có sẵn hai thợ vặt lông, mổ bụng, làm lòng mề, rồi bẻ chân, xếp cánh tạo dáng. Tất cả quy trình chuyên nghiệp này diễn ra chỉ trong 3-5 phút. Giá gà tại đây dao động từ 100.000 (gà ăn cám công nghiệp) tới 120.000đ/kg (gà ăn lúa).

Dạo một vòng các chợ Hoàng Hoa Thám (Q.Tân Bình), Sơn Kỳ (Q.Tân Phú) và một số chợ chồm hổm quanh các khu nhà trọ thuộc KCN Tân Bình, chúng tôi cũng gặp các tiệm bán gà sống công khai, giá gà ổn định ở mức 110.000 - 120.000đ/kg, phục vụ đến 28 - 29 tết với giá khoảng 130.000 - 140.000đ/kg.

"Lò giết mổ" vào hẻm, chui gầm cầu

Tại một điểm bán gà vịt sống ở Q.12, khi thấy tôi tò mò hỏi nơi làm gà, chị bán hàng nhanh nhảu chỉ tay vô con hẻm nhỏ gần đó: “Có sẵn nước sôi, máy làm lông trong đó”. Tôi chọn một con gà, rồi theo chị vào chỗ làm. Chưa tới khoảng sân chừng 3m2, đã nghe mùi hôi thối bốc lên… Chiếc sọt đựng đầy lông, phân, tiết gà vịt lâu ngày két lại, cáu bẩn; cạnh đó là những lồng gà vịt nằm xếp lớp. Kế bên lu nước là máy làm lông và nồi nước sôi cũng chứa đầy lông, có màu nâu đục bẩn thỉu. Tôi hỏi chị bán gà có sợ bị kiểm tra, xử phạt gì không, chị cười: “Gà trong hẻm, ở sân sau nhà người ta, lấy cớ gì mà bắt?”.

Cầu Tham Lương (Q.12) là điểm bán gà vịt sôi động nhiều năm trước, được cơ quan chức năng báo cáo “đã dẹp xong” vẫn có một hàng bày gà vịt sống công khai cạnh mặt hàng mũ bảo hiểm. Khi chúng tôi hỏi mua số lượng lớn, vợ chồng người bán cho biết “bao nhiêu cũng có”.

Chị chủ tiết lộ, để trốn đoàn kiểm tra, không thể làm gà tại chỗ như các năm trước, nhưng khách chỉ cần chờ 10 phút, gà sẽ được mang về nhà vặt lông, làm thịt sạch sẽ để giao, tiền công làm gà là 10.000đ/con. Những người bán gà thả vườn quanh trụ sở UBND xã Vĩnh Lộc A cũng cho biết, gà vịt sẽ được “xử” trong các con hẻm nhỏ hoặc phía sau nhà để tránh bị kiểm tra.

Do trên cầu có gắn camera an ninh nên những người bán gà, vịt ở cầu Chợ Cầu - địa bàn giáp ranh giữa Q.12 và Gò Vấp không bán trên cầu nữa mà chuyển "địa điểm kinh doanh" xuống gầm cầu, việc làm lông diễn ra bí mật trong các góc tối. Giữa trưa 26/1, chúng tôi rảo xe xuống bờ kênh Tham Lương dưới dạ cầu này, nhẩm đếm có đến năm-sáu chỗ bán gà, vịt với hàng chục chiếc lồng đủ kích cỡ.

Không chỉ rút vào các con hẻm nhỏ, một số “lò sát sinh” còn rút ra “làm ăn xa” ở những địa bàn hẻo lánh. Trên con đường heo hút lau sậy cặp bờ kênh 19/5 (Q.Tân Phú), gần đây mọc lên các điểm bán gà vườn, giết mổ tại chỗ. Gần tết, một điểm bán tiến gần về phía chung cư Ruby (đường cặp bờ kênh 19/5) công khai giết mổ tại chỗ. Bãi làm gà lộ thiên, bầy hầy lông, da, phân, tiết gà, lẫn với đất đá.

Gà vịt sống không qua kiểm dịch bày bán nhan nhản khắp TP.HCM nhưng các cơ quan chức năng chỉ bắt giữ và tiêu hủy một lượng “nhỏ giọt”. Theo báo cáo của Chi cục Thú y TP.HCM, trong tuần thứ hai của năm 2016, Trạm thú y Bình Tân phối hợp với UBND, công an phường, Đoàn liên ngành quận, Ban quản lý chợ xử lý 11 trường hợp kinh doanh gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch, tiêu hủy 80 con gia cầm sống và 23kg thịt gia cầm làm sẵn.

Trạm thú y Bình Thạnh phát hiện bảy trường hợp vận chuyển, kinh doanh 17 con gà sống, 10 con chim cảnh vi phạm. Trạm thú y Tân Bình phối hợp xử lý tám trường hợp vi phạm tiêu hủy 120 con gà đá, 16 con gia cầm sống, 300 con chim. Trạm thú y Thủ Đức tiêu hủy 52 con gà sống. Trạm thú y Q.12 bắt, tiêu hủy 66 con gia cầm…

Theo Hồng - Chi - Nam (Phunuonline)