Cảnh báo đồ chơi bạo lực dành cho trẻ em bán tràn lan trên mạng

Theo khuyến cáo của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), hiện nay đồ chơi bạo lực dành cho trẻ em bán tràn lan trên mạng gây ảnh hưởng không nhỏ tới nhân cách, sức khỏe của trẻ.

Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, hiện nay, trên các website, ứng dụng thương mại điện tử và các mạng xã hội, sản phẩm đồ chơi trẻ em khá phong phú, đa dạng về mẫu mã, chủng loại và giá thành.

Ngoài những sản phẩm quen thuộc trên thị trường: như trống phát nhạc, bộ đèn cánh bướm, ô tô điều khiểu từ xa, búp bê, các mặt lạ nhựa, cá heo phát sáng... các website, ứng dụng hoặc mạng xã hội có đăng bán các sản phẩm đồ chơi nguy hiểm, thuộc danh mục đồ chơi bạo lực, đồ chơi vi phạm thuần phong mỹ tục, v.v.... có hại tới giáo dục nhân cách, sức khỏe hoặc tới an ninh, trật tự, an toàn xã hội và ảnh hưởng xấu đến người sử dụng, đặc biệt là trẻ em. Các sản phẩm này bị cấm theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện nay.

Một số loại đồ chơi trẻ em có hại bị cấm lưu hành tại Việt Nam

Theo Mục X Quyết định 88/2000/QĐ-BTM, một số loại đồ chơi trẻ em có hại tới giáo dục nhân cách, sức khỏe hoặc tới an ninh, trật tự, an toàn xã hội bị cấm. Cụ thể: Các loại đồ chơi có hình dáng giống như các loại súng nén bằng hơi hoặc bằng lò-xo bắn đạn nhựa hoặc các loại đạn khác; Súng bắn nước, hơi nước; súng bắn phát quang hoặc bắn gây tiếng nổ.

Các loại đồ chơi có hình dáng giống các loại vũ khí khác: Giống lựu đạn, bom, mìn, bộc phá; Giống kiếm, mác, lê, dao găm, cung nỏ (làm bằng các loại vật liệu kể cả gỗ, tre, giấy nén...).

Các loại pháo: pháo nổ, pháo hoa, pháo đập, đạn đập làm bằng thuốc pháo hoặc bằng các loạt vật liệu khác có thể gây cháy, bỏng.

Các loại đồ chơi ảo và các loại đồ chơi dưới dạng văn hoá phẩm (ấn phẩm, băng, đĩa), các loại đồ chơi điện tử có hình ảnh, âm thanh, hành động mô tả cảnh đánh nhau, giết người dã man hoặc những hành động xúc phạm nhân phẩm, phá hoại môi trường có hại về thẩm mỹ và giáo dục trẻ em.

Các phần mềm vi tính trò chơi điện tử có nội dung kích động bạo lực, mại dâm. Các loại đồ chơi dùng điện có điều khiển từ xa có thể gây nhiễu cho các đồ dùng trang thiết bị khác hoặc không bảo đảm an toàn cho trẻ em. Các loại đồ chơi có sử dụng quốc kỳ, bản đồ Việt Nam, ảnh lãnh tụ không đúng với quy định, có mục đích xấu.

Quy định về hành vi buôn bán các sản phẩm đồ chơi nguy hiểm

Về chế tài đối với hành vi buôn bán các sản phẩm đồ chơi nguy hiểm, sản phẩm ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của trẻ em, buôn bán hàng cấm, theo quy định tại khoản 2 Điều 30 Nghị định 130/2021/NĐ-CP quy định về các hành vi vi phạm quy định về cung cấp các sản phẩm, dịch vụ văn hóa, thông tin, truyền thông có nội dung ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của trẻ em có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt cao nhất là 50.000.000 đồng.

Theo quy định tại Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, vi phạm quy định về quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt cao nhất là 80.000.000 đồng và có thể áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung khác.

Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 98/2020/NĐ-CP còn quy định, người có hành vi buôn bán hàng cấm còn có thể bị xử phạt từ 1.000.000 đến 100.000.000 đồng tùy theo giá trị của hàng cấm đó, trường hợp hành vi vi phạm hành chính do tổ chức thực hiện thì phạt tiền gấp hai lần mức phạt tiền quy định đối với cá nhân theo điểm b khoản 4 Điều 4 Nghị định 98/2020/NĐ-CP được sửa đổi bởi điểm b khoản 1 Điều 3 Nghị định 17/2022/NĐ-CP. Người có hành vi vi phạm còn phải chịu hình phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.

Đồ chơi trẻ em phù hợp là một công cụ giúp trẻ em phát huy những khả năng tư duy, sáng tạo và xây dựng môi trường vui chơi lành mạnh cho các em nhỏ. Tuy nhiên, việc lựa chọn đồ chơi trẻ em không phải các tổ chức, người tiêu dùng và các bậc cha mẹ nào cũng nắm được.

Các quy định về chất lượng đồ chơi trẻ em

Theo Quy chuẩn kỹ thuật QCVN 03:2019/BKHCN, đồ chơi trẻ em là sản phẩm hoặc vật liệu bất kỳ được thiết kế hoặc được nêu rõ để sử dụng cho trẻ nhỏ hơn 16 tuổi sử dụng khi chơi.

Đồ chơi trẻ em trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường phải được chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy đối với mặt hàng sản xuất trong nước hoặc được kiểm tra chất lượng khi nhập khẩu. Đồ chơi trẻ em phải đáp ứng được các yêu cầu quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 03:2019/BKHCN về an toàn đồ chơi trẻ em như yêu cầu an toàn về cơ lý, về tính cháy, về hóa học và về an toàn điện đối với đồ chơi trẻ em sử dụng điện (kèm theo Danh mục đồ chơi trẻ em phải bảo đảm các yêu cầu của QCVN 03:2019/BKHCN).

Việc công bố đồ chơi trẻ em có chất lượng phù hợp với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia được thể hiện bằng dấu hợp quy (CR) do nhà sản xuất, nhập khẩu gắn trực tiếp trên sản phẩm, hàng hóa; trên nhãn hoặc trên bao bì hàng hóa đó ở vị trí dễ quan sát, không thể tẩy xóa.

Đồ chơi trẻ em khi đưa ra lưu thông trên thị trường phải có nhãn hàng hóa. Nội dung ghi nhãn phải rõ ràng, dễ đọc, khó tẩy xóa và phải theo đúng quy định tại Nghị định số 43/2017/NĐ-CP ngày 14/4/2017 của Chính phủ về nhãn hàng hóa, gồm các thông tin (bằng tiếng Việt): Tên hàng hóa; Tên và địa chỉ đầy đủ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa (tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc nhập khẩu hàng hóa); Xuất xứ hàng hóa; Các nội dung khác phải thể hiện trên nhãn hàng hóa như: Thành phần; thông số kỹ thuật; thông tin cảnh báo; hướng dẫn sử dụng; năm sản xuất.

Hướng dẫn lựa chọn đồ chơi trẻ an toàn, đảm bảo chất lượng

Lựa chọn sản phẩm đồ chơi có nhãn ghi đầy đủ, rõ ràng các thông tin về hàng hóa theo quy định như trên. Đối với đồ chơi nhập khẩu, phải có nhãn phụ bằng tiếng Việt và ghi đầy đủ các thông tin về nhãn hàng hóa. Cần kiểm tra các thông tin ghi nhãn sản phẩm đồ chơi trẻ em trước khi mua, để lựa chọn sản phẩm thích hợp với độ tuổi và nhu cầu.

Chỉ mua và sử dụng đồ chơi trẻ em đã được chứng nhận hợp quy, trên sản phẩm, hàng hóa hoặc trên nhãn, bao bì của sản phẩm phải có dấu hợp quy CR (thể hiện sản phẩm có chất lượng phù hợp với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia).

Theo VietQ