Chất huỳnh quang trong bún nguy hại đến mức nào?

Trong thời gian qua, các cơ quan chức năng về an toàn thực phẩm trên cả nước liên tiếp phát hiện nhiều cơ sở có sử dụng chất huỳnh quang trong sản xuất bún, bánh phở...

Nguy hại từ bún ướp... hóa chất

Trong thời gian qua, các cơ quan chức năng về an toàn thực phẩm trên cả nước liên tiếp phát hiện nhiều cơ sở có sử dụng chất huỳnh quang trong sản xuất bún, bánh phở và bánh canh tươi, gây nguy hại đến sức khỏe của người tiêu dùng.

Theo như các cơ sở sản xuất bún truyền thống cho biết, bún làm theo kiểu truyền thống thì bún được làm bằng gạo nguyên chất, sợi bún có màu trắng đục. Chứ không như hiện nay, bún được làm bằng bột khoai, bột mì, bột lọc nên sợi bún thường có màu đen và dễ bị nát vụn.

Quy trình làm bún bắt đầu bằng việc lựa gạo, lựa nước. Bún muốn ngon thì gạo phải được ngâm ủ trong khoảng thời gian 48 – 72 giờ. Sau đó đem gạo đi xay, sẽ được một hỗn hợp bột nước. Sau khi tách nước, hỗn hợp bột còn lại sẽ được cho vào máy ép, kéo sợi. Nước rửa sợi bún sau khi đã được nấu chín phải là loại nước uống được.

Làm như thế, bún sẽ có độ dai, giòn tự nhiên và rất ngon. Đó là quy trình sản xuất truyền thống. Nhưng hiện nay rất nhiều cơ sở vì hám lợi nên họ bỏ qua rất nhiều bước như: chỉ ngâm gạo trong vòng vài tiếng để rút ngắn quy trình sản xuất.

Sau đó đem xay, tách nước rồi cho bột năng, bột lọc vào để tạo ra sợi. Thay vì dùng bột gạo hoàn toàn thì họ pha trộn thêm bột khoai, bột mì, bột lọc vì các loại bột trên có giá rẻ hơn gạo. Sau cùng các cơ sở sản xuất trên dùng thêm các hóa chất độc hại như huỳnh quang, hàn the để tăng thêm độ hấp dẫn cho sợi bún. 

Để có được loại bún ngon và đảm bảo an toàn thì người sản xuất phải tốn rất nhiều thời gian, nhất là quá trình ngâm gạo. Ảnh: Viết Sáng

Chất huỳnh quang hay còn gọi là Tinopal, là hóa chất tẩy rửa cực mạnh, ở dạng bột màu trắng hay màu vàng, thường được sử dụng trong sản xuất công nghiệp với mục đích làm sáng bóng các sản phẩm như giấy, sơn, vải sợi, mỹ phẩm...

Khi cho chất huỳnh quang vào bún thì sẽ cải thiện thêm về độ bóng bề mặt sợi bún, làm cho sợi bún hấp dẫn hơn và bảo quản lâu hơn.

Tại Việt Nam, chất huỳnh quang không nằm trong danh mục phụ gia thực phẩm của Bộ Y Tế. Như vậy huỳnh quang là chất không được sử dụng trong chế biến thực phẩm, vì độc tính của chất huỳnh quang sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đối với sức khỏe con người.

Cụ thể như nó sẽ tác động vào quá trình sinh tổng hợp của tế bào và gây ra các bệnh lý khác nhau tùy theo nồng độ hóa chất được ăn vào, thời gian ăn, mức độ đáp ứng của cơ thể mà có biểu hiện khác nhau.

Ảnh hưởng sớm nhất của chất huỳnh quang đối với sức khỏe con người là tác động đến đường tiêu hóa, làm cho viêm mạc ruột gây chậm tiêu, dẫn đến gây viêm loét ruột, dạ dày. Còn nếu bị nhiễm trong thời gian dài thì có nguy cơ gây rối loạn các tế bào ruột, làm ảnh hưởng đến gan, thận và nặng hơn có thể gây ra ung thư.

Tuy nhiên, điều đáng nói là chất huỳnh quang gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của con người, nhưng đến nay các tài liệu nghiên cứu chi tiết về độc tính của nó vẫn chưa được công bố nhiều. Nên người tiêu dùng chưa thực sự biết được mức độ ảnh hưởng của chất huỳnh quang đến sức khỏe của mình và gia đình là như thế nào.

Cách nhận biết bún không chứa huỳnh quang

Chất huỳnh quang khi tích tụ trong cơ thể người sẽ gây ra những nguy hại khôn lường đến sức khỏe cho người tiêu dùng. Vì vậy, nhằm bảo vệ sức khỏe cho mình và gia đình, người tiêu dùng nên những tham khảo các cách sau trước khi chọn mua.

Khi chọn mua bún người tiêu dùng nên chọn mua bún ở các siêu thị, hoặc mua ở các cơ sở sản xuất bún lâu năm có uy tín.

Khi chọn mua điều đầu tiên người tiêu dùng nên lưu ý về màu sắc. Nếu bún, phở có chứa huỳnh quang thì sẽ có màu trắng bóng, sáng óng ánh, đẹp mắt khi đưa ra ngoài ánh sáng mặt trời, nếu như hàm lượng chất huỳnh quang quá cao thì có thể phát sáng trong đêm tối.

Trong khi đó, bún, phở được làm theo phương pháp truyền thống, không chứa hóa chất thì có màu trắng ngà hoặc màu trắng đục, màu đặc trưng của bột gạo.

Về độ dai, độ kết dính của sợi bún, phở. Nếu bún, phở có chứa chất huỳnh quang thì độ dai và giòn cao, ít bị kết dính và không nhanh bị thiu như bún bình thường.

Còn bún, phở không chứa hóa chất thường có độ kết dính nhiều hơn, không dai như sản phẩm có chứa huỳnh quang. Người tiêu dùng có thể kiểm tra độ kết dính của bún, phở bằng cách sờ vào các sợi bún, phở sau đó miết hai đầu ngón tay nếu thấy sợi mềm, dính nhiều là bún thường, còn ngược lại là bún chứa hóa chất độc hại.

Còn về hương vị thì bún, phở thường làm từ bột gạo nguyên chất thường bị chua và khi ăn có cảm giác của tinh bột. Đối với bún, phở chứa huỳnh quang thì không ngửi thấy mùi chua hỏng mặc dù để trong thời gian dài, khi ăn thì không thấy mùi vị đặc trưng.

Ngoài ra để tránh chọn mua nhằm bún, phở tươi có ướp hàn the thì người tiêu dùng nên chọn mua bún ở các siêu thị, hoặc mua ở các cơ sở sản xuất bún lâu năm đáng tin cậy.

Ngoài cách chọn mua ra, cách bảo quản và chế biến bún, phở cũng rất là quan trọng. Khi mua về nếu chưa dùng ngay, thì bạn có thể bảo quản nơi thoáng mát, tránh những nơi có nhiệt độ cao và ánh nắng trực tiếp từ mặt trời.

Khi sử dụng bún, phở tốt nhất thì bạn cần chần qua nước sôi để các sợi bún, phở trở nên ngon miệng và đảm bảo an toàn hơn. Còn nếu như bạn sử dụng loại bún, phở khô thì trước khi mua nên cần kiểm tra kĩ nguồn gốc, nhãn hiệu, trên bao bì cần ghi rõ hạn sử dụng, nhà sản xuất và địa chỉ rõ ràng để tránh rước họa về sau này.

Theo Viết Sáng(nongnghiep)