Vừa thổi vừa ăn với cơm ống tre độc đáo ở Hải Phòng

Cơm nấu bằng ống tre ngọt bùi như cơm lam nhưng lại dẻo ngậy như cơm nếp nương ở vùng cao Tây Bắc. Một suất cơm ống tre ăn cùng xốt tôm, thịt kho tàu và bát canh cải nóng hổi là bữa ăn ấm áp, nhẹ nhàng trong ngày đông lạnh giá.

Cơm ống tre ngọt bùi như cơm lam nhưng lại dẻo ngậy như cơm nếp nương

Lời mời đi ăn cơm ống vào buổi trưa một ngày mùa đông của đồng nghiệp khiến tôi khá tò mò vì lần đầu nghe đến món này. Hóa ra đó là thứ cơm được đựng trong khúc tre luồng cắt quá đầu mấu chừng gang tay. Khác với cơm lam là ống nứa non thon dài nướng trong lửa bập bùng và khi bóc ra có lớp màng trắng trẻo, thơm tho, cơm nấu ống tre chỉ là hấp cách thủy, không có gì cầu kỳ.
Cơm ống tre không có cháy vàng giòn như cơm nấu bằng niêu đất hay xoong gang vùi than củi đỏ rực. Xúc từng thìa cơm đưa lên miệng, một mùi thơm dịu tỏa ra theo làn khói nghi ngút và khi nhai có vị vừa bùi vừa ngậy. Ngày lạnh cùng người thân, bạn bè ăn cơm ống tre với xốt tôm, thịt kho tàu, bát canh cải nóng hổi…quả là thú vị.

Cơm ống tre trên nồi hấp cách thủy

Đôi bàn tay đang lạnh buốt áp vào ống tre nóng hổi và xoay tròn để sưởi ấm, hay cái cách ngồi vét cơm khi ống tre còn nóng hổi đủ khiến cho nhiều người thổn thức về một thời nghèo khó đã qua, cơm hết sạch mà nồi còn nóng. Hình ảnh chiếc ống tre khiến tôi nhớ rằng nhà tôi cũng đã từng dùng vật này để đựng đũa cả trong căn bếp đất lợp mái tranh và đựng đóm cho người hút thuốc lào.
Quán cơm ống tre mà chúng tôi ăn trên phố Minh Khai, quận Hồng Bàng, TP.Hải Phòng, do Vũ Đức Thịnh (29 tuổi) mở đã được khoảng 2 tháng, thực khách chủ yếu là người làm văn phòng. Quán sạch sẽ, thiết kế khá đơn giản với hình tượng tre Việt là chủ đạo. Toàn bộ tường dán tranh tre trúc màu xanh, còn trần nhà là những tấm mành tre treo kiểu lượn sóng và xen kẽ là những chiếc chụp đèn đan bằng tre. Thịnh cũng dùng ống tre để đựng đũa, thìa, thay vì ống nhựa như nhiều nhà hàng khác.

 Những ống tre được dùng để cắm đũa, thìa.

 Ăn cơm ống tre ấm áp ngày đông lạnh giá

Thịnh biết đến cơm ống tre khi đang theo học ngành ngôn ngữ ở trường Đại học Sư phạm Quảng Tây (Trung Quốc). Khi về nước cậu đã làm một vài nghề và quyết định vào Sài Gòn học nấu ăn để kinh doanh ăn uống. Lựa chọn cơm ống tre, Thịnh muốn làm khác biệt so với những nhà hàng nấu cơm niêu, cơm lam, cơm tấm… Nấu cơm bằng ống tre không hề đơn giản, phải mất khá nhiều thời gian mày mò thử nghiệm, từ cách xử lý mùi tre cho tới cách hấp để cơm chín và ngon dẻo. Thịnh cho biết: “Lúc đầu làm thử, tôi thấy cơm bị vàng, ăn hơi đắng và có mùi ngai ngái khó chịu, phải bỏ đi khá nhiều và tìm cách luộc ống tre rất lâu cho thôi hết chất nhựa bên trong ra, sau đó rửa sạch, sấy khô”.

“Do ống tre dày nên phải hấp lâu thì gạo mới chín được”, Thịnh nói và cho biết ở Hải Phòng chỉ có cậu làm cơm ống tre. Nhiều người đến quán động viên cậu phát huy cách làm này. Sau lần đi ăn cùng đồng nghiệp, tôi đã nhiều lần đến ăn cơm ống tre ở quán của Thịnh. Tôi nói với cậu ấy rằng đó là quán ăn “mang làng ra phố”.

Theo Vũ Ngọc Khánh (Ihay)