Sự tích Thỏ ngọc giã bột làm bánh mochi trên cung trăng

(BaoveNTD) - Người Nhật tổ chức lễ hội ngắm trăng - Otsukimi trùng với ngày rằm tháng 8 ở Việt Nam và Trung Quốc. Cùng với tết Trung thu cổ truyền Việt Nam đang đến gần,chúng ta cùng khám phá nguồn gốc tết Trung thu của người Nhật nhé.

1) Nguồn gốc lễ hội ngắm trăng

Trong tiếng Nhật, “Tsukimi” có nghĩa là “ngắm trăng”, còn chữ “O” thường được thêm vào phía trước để thể hiện sự trang trọng. Lễ hội thường diễn ra vào ngày 15/8 âm lịch, tức vào khoảng tháng 9 - 10 dương lịch, và là dịp để mọi người cùng thưởng thức đêm trăng đẹp nhất trong năm.

Ảnh minh họa: Sự tích Thỏ ngọc giã bột làm bánh mochi trên cung trăng 

Có giả thiết cho rằng Otsukimi bắt nguồn từ phong tục Tết Trung Thu của Trung Quốc. Ngày lễ này được lưu truyền vào đảo quốc Nhật Bản thông qua những đoàn đi sứ nhà Đường trong thời kỳ Heian (794 - 1185).

Ban đầu, Otsukimi chỉ dành cho hoàng gia và tầng lớp quý tộc, nhưng đến thời kỳ Edo (1603 - 1868) thì nó đã được phổ biến rộng rãi như một lễ hội dân gian. Những mùa lễ Otsukimi đầu tiên được người dân tổ chức vào giai đoạn sau khi đã thu hoạch hoa màu mùa hạ và chuẩn bị bước vào mùa gặt lúa nước, với mục đích là cầu xin thần linh mang đến những vụ mùa tươi tốt cho con người.

Với ý nghĩa đó, Otsukimi đã đi sâu vào đời sống tinh thần của con người Nhật Bản, đồng thời được coi như một cơ hội tuyệt vời để phong phú hóa tâm hồn trẻ thơ.

2) “Trung thu” được tổ chức 2 lần! - Nét độc đáo chỉ có ở Nhật Bản

Ngoài 15/8 âm lịch, Otsukimi còn được tổ chức lần 2 vào khoảng 1 tháng sau – ngày 13/9 âm lịch. Nếu đêm 15/8 được đặt cho tên gọi đặc biệt là “đêm 15”  thì đêm 13/9 này được gọi là “đêm 13” hay “trăng sau”. Người Nhật quan niệm rằng một khi đã ngắm trăng đêm 15 thì nhất định phải ngắm trăng vào đêm 13. Bởi nếu chỉ ngắm trăng đêm 15 thì chắc chắn sẽ gặp xui xẻo hay tai họa! Điều kiêng kỵ này trong tiếng Nhật được gọi là “Kata-tsukimi”. Đây cũng là một nét khác biệt của Otsukimi Nhật Bản.

3) Câu chuyện Thỏ ngọc giã bột làm bánh mochi trên cung trăng

Nếu như người Việt Nam tưởng tượng trên cung trăng có cây đa và chú Cuội, thì người Nhật Bản tin rằng có một chú thỏ đang sinh sống trên vương quốc của thần Mặt trăng bất tử và đến đêm Otsukimi lại giã bột để làm bánh dày mochi. Ngoài ra, liên tưởng về một chú thỏ đang ngồi ăn bánh dango cũng xuất hiện ở nhiều địa phương trên nước Nhật.

Một trong những truyền thuyết về Thỏ ngọc được trẻ con Nhật Bản yêu thích có nguồn gốc từ thần thoại Ấn Độ , kể về 3 con vật là khỉ, cáo và thỏ được Thượng đế thử thách khi Thượng đế hóa thân thành một ông lão và đến xin chúng thức ăn.

Trong khi khỉ nhanh nhảu trèo lên cây để hái thật nhiều trái ngon, còn cáo thì đi trộm đồ cúng từ các ngôi mộ để biếu tặng ông lão, chỉ có mỗi thỏ là không có gì cả. Vì vậy để có thức ăn biếu ông lão, thỏ đã lao mình vào đống lửa để hiến tặng chính bản thân mình. Cảm động trước tấm lòng của thỏ, Thượng đế đã hồi sinh cho thỏ rồi đưa nó lên cung trăng để tôn vinh trước tất cả mọi người.

Theo nguồn: Kilala.vn

Xuân Anh Lê